Geografisch
Congo, officieel de Democratische Republiek Congo, kortweg DRC, is een land in centraal Afrika. Ter onderscheiding van het gelijknamige buurland wordt de naam van de hoofdstad Kinshasa aan de naam van het land toegevoegd als Congo-Kinshasa.
De oppervlakte van het land is 2.345.000 km², net zo groot als heel Europa. Het grootste deel van Congo bestaat uit tropisch regenwoud.
Bevolking
Congo-Kinshasa heeft een bevolking van ongeveer 105 miljoen mensen. De gemiddelde levensverwachting in 2020 is 61 jaar, ruim 24 jaar minder dan in Nederland. Eén op de tien kinderen haalt niet de vijfjarige leeftijd. De officiële taal is Frans. Lingala, Kikongo, Swahili, Tshiluba zijn nationale talen.
Economie
Congo bezit aan natuurlijke grondstoffen: kobalt, koper, niobium, tantaal, aardolie, industrieel en edelsteendiamant, goud, zilver, zink, mangaan, tin, uranium, steenkool, waterkracht, hout. Verder is het land erg vruchtbaar, omdat er behoorlijk wat regen valt. Toch behoort Congo tot één van de armste landen ter wereld (176e van 188). De economie van de Democratische Republiek Congo blijft zeer zwak. Door de systematische corruptie sinds de onafhankelijkheid in 1960, in combinatie met de instabiliteit in het hele land en het conflict dat begin jaren 90 begon, zijn de nationale productie en de overheidsinkomsten gedaald en is de buitenlandse schuld toegenomen. corruptie en een gebrek aan transparantie in het overheidsbeleid zijn langetermijnproblemen voor de grote mijnbouwsector en voor de economie als geheel. Armoede blijft wijdverspreid in de DRC en het land slaagde er niet in de millenniumdoelstellingen voor ontwikkeling te halen in 2015. 77% van de mensen verdient minder dan $ 1,90 per dag.
Religie
Sinds 1980 is er in Congo officieel godsdienstvrijheid. Er zijn veel kerkgenootschappen actief. Ze vormen een belangrijke steunpilaar in de Congolese samenleving, omdat ze taken oppakken die de overheid laat liggen, zoals medische zorg en onderwijs.
95% is christen, 2,5% traditioneel georiënteerd en 2,5% is niet of anders gelovig.
Geschiedenis
Het gebied waar nu de Democratische Republiek Congo is, was 10.000 jaar geleden al bevolkt. Tegen de 15e eeuw was de dominante politieke macht in Congo het Koninkrijk Kongo. Dit was een hoger ontwikkelde staat in het zuidwesten van het moderne Congo en het noorden van Angola. Het rijk vormde het centrum voor een intensieve handel van grote hoeveelheden ivoor in Centraal-Afrika, en er werd koperwerk, raffiakledij en aardewerk geproduceerd, naast de natuurlijke producten.
De slavenhandel was een belangrijke factor in de ondergang van het koninkrijk, omdat de Europese slavenhandelaars een groot percentage van de bevolking wegvoerden. Hoewel historische bronnen schaars zijn, is duidelijk dat de Kongo-beschaving geavanceerd was. Zo was er bijvoorbeeld een nauwkeurig systeem van belastingheffing, en een officiële Kongo-taal.
Vanaf de jaren 1870 werd het Congolese binnenland voor het eerst verkend door Europeanen, zoals David Livingstone. Koning Leopold II van België had koloniale ambities en in 1885 werd het land op de Conferentie van Berlijn toegekend aan Leopold II. Hij regeerde als koning-soeverein over deze Onafhankelijke Congostaat, waar hij een schrikbewind installeerde. Vanaf 1895 bracht de Congostaat een fortuin op voor de vorst dankzij de export van rubber voor de nieuwe fietsen en auto’s. De Congolezen werden ondertussen uitgebuit. Tussen 1885 en 1908 stierven miljoenen mensen aan honger, ziekten en geweld. Na langdurige kritiek op de koning annexeerde België het gebied en nam de kolonie met ingang van 1908 over.
Het land werd nu Belgisch-Congo genoemd. De dwangarbeid nam af (maar stopte niet), het bestuur verbeterde en er werd op bepaalde vlakken vooruitgang gerealiseerd. Congolezen konden onderwijs en medische zorgen krijgen, maar binnen een systeem van rassensegregatie. Bovendien werd een politiek gevoerd die de zwarten uitsloot van hoger onderwijs uit vrees voor het emanciperende effect daarvan. De blanke koloniale heersers legden over het algemeen een neerbuigende, paternalistische houding aan de dag ten opzichte van de inheemse bevolking. In een context van internationale dekolonisatie begonnen steeds meer Congolezen zich vragen te stellen bij het Belgische bewind. Een economische crisis in 1959 droeg ertoe bij dat onlusten uitbraken. Congo werd onafhankelijk op 30 juni 1960; België trok zich uiteindelijk terug uit angst voor een onafhankelijkheidsoorlog.
Na enkele jaren van ontabiliteit en wanorde grijpt Mobutu de macht. Af en toe waren er verkiezingen waarbij hij de enige kandidaat was. Er ontstond een periode van relatieve vrede en stabiliteit, maar het regime werd regelmatig beschuldigd van mensenrechtenschendingen, onderdrukking en ongebreidelde corruptie. Als culturele dekolonisatie hernoemt hij het land en de rivier naar Zaïre. En alle buitenlandse bedrijven worden genationaliseerd. Op 24 april 1990 beloofde Mobutu de overgang naar een meerpartijenstelsel. De daaropvolgende jaren raakte de oppositie er echter van overtuigd, dat echte democratie alleen mogelijk zou zijn door de verwijdering van Mobutu.
Sinds 1994 werd Congo getroffen door etnische onlusten en burgeroorlog, mede door de instroom van vluchtelingen uit Rwanda en Burundi. Op 18 mei 1997 trokken de soldaten van de Alliantie van Democratische Krachten onder leiding van Laurent-Désiré Kabila de Zaïrese hoofdstad Kinshasa binnen, waar zij als bevrijders werden binnengehaald. Meer dan 3000 kilometer hadden zij gelopen sinds zij eind oktober 1996 aan hun overwinningstocht begonnen. Twee dagen later riep Kabila zichzelf uit tot president van Congo-Kinshasa. Daarmee kwam een eind aan het jarenlange bewind van dictator Mobutu Sese Seko, maar niet aan de strubbelingen. De burgeroorlog in Congo verergerde in 1998 toen rebellen met steun van Rwanda en Oeganda Congo vanuit het oosten binnenvielen en probeerden Laurent Kabila ten val te brengen. Twee van de bekendste rebellengroepen zijn de Beweging voor Congolese Bevrijding (MLC, door Oeganda gesteund), en de Congolese Unie voor Democratie (RCD, door Rwanda geholpen). Het conflict groeide uit tot de eerste Afrikaanse Wereldoorlog. Op 16 januari 2001 werd president Kabila vermoord door een lijfwacht tijdens een mislukte staatsgreep op hem. Zoon Joseph nam de fakkel over.
In december 2016 had Joseph Kabila er twee termijnen opzitten. De presidentsverkiezingen, gepland voor november 2016, werden uitgesteld tot uiteindelijk 30 december 2018. De officiële kiescommissie riep Félix Tshisekedi uit tot winnaar. Deze president is in december 2023 herkozen.
Onrust
Op grote schaal worden in de Democratische Republiek Congo nog steeds mensenrechten geschonden. Mensen worden verminkt, verkracht of vermoord. Of zij worden zonder reden gearresteerd en vastgezet onder onmenselijke omstandigheden. Op dit moment vluchten mensen vooral weg uit de regio’s Kasai, Tanganyika en Kivu. Inmiddels zijn er in totaal meer dan 5 miljoen Congolezen op de vlucht.
Een persbericht uit Trouw 26 januari 2024
Bronnen:
website Artsen zonder grenzen
https://www.indexmundi.com
wikipedia